Inhoud

Ervaar je weleens een korte, scherpe steek als je iets kouds of warms eet of drinkt? Heb je last van gevoelige tanden? Is gevoelige tanden een dagelijks probleem of iets waar je slechts af en toe last van hebt? De kans bestaat dat je lijdt aan 'overgevoeligheid van het dentine (tandbeen)' een andere benaming voor gevoelige tanden.

Veel mensen hebben last van gevoelige tanden. Het is geen ziekte, maar eerder een conditie die zich in de loop der tijd ontwikkelt door veel voorkomende factoren, zoals terugtrekkend tandvlees, te hard poetsen en tandenknarsen. De meeste personen die hieraan lijden zijn tussen de 20 en 50 jaar oud.

Gevoeligheid van de tanden ontstaat doordat het tandbeen geleidelijk bloot komt te liggen. Het tandbeen (of dentine) is het zachtere deel van je tanden, dat onder het tandglazuur ligt.

Tandbeen heeft kleine buisjes ('tubuli') die zenuwuiteinden bevatten en gevuld zijn met vloeistof. Het eten of drinken van voedsel en dranken die warm, koud of zoet zijn, kan ervoor zorgen dat deze vloeistof in beweging komt. Dit bewegen van de vloeistof heeft een reactie van de zenuwuiteinden tot gevolg, wat een onaangenaam gevoel of een korte, scherpe steek veroorzaakt.

Oorzaken

Te hard poetsen
Bepaalde gewoonten op het gebied van mondverzorging, zoals te vaak poetsen, te hard poetsen of poetsen met een harde tandenborstel, kunnen uiteindelijk het tandglazuur doen slijten. Ook dit kan terugtrekkend tandvlees veroorzaken, waardoor het tandbeen verder bloot komt te liggen.

Gingivitis
Wanneer het tandvleesweefsel ontstoken en verzwakt raakt, heb je wellicht gevoelig tandvlees. Je kunt dan merken dat je tanden gevoelig zijn, doordat een groter gedeelte van het onderliggende worteloppervlak, het tandbeen, blootligt.

Tandenknarsen
Als je tandenknarst in je slaap, of als je de hele dag je kiezen stijf op elkaar klemt, kan het glazuur slijten. Hierdoor kan het tandbeen van je tanden bloot komen te liggen.

Terugtrekkend tandvlees
Terugtrekkend tandvlees veroorzaakt door een tandvleesaandoening kan het tandbeen rondom een gevoelige tand blootleggen waardoor gevoeligheid kan optreden. Te hard of te vaak poetsen kan ook leiden tot terugtrekkend tandvlees.

Wat kunt u zelf doen?

Op een juiste manier poetsen
Aangezien blootliggende tandhalzen en -wortels niet beschermd zijn door glazuur, is verzorging ervan extra belangrijk. Niet alleen om gaatjes in de wortels te voorkomen, maar ook om de gevoeligheid te minimaliseren. Blijf dus, ook bij pijn, poetsen. Als u poetst met tandpasta, brengt u een beschermend laagje op de tanden aan. Hierdoor kunnen prikkels minder makkelijk de zenuwen in de tand of kies bereiken. Gevolg? Minder pijn! Maar zure vloeistoffen spoelen dit laagje gemakkelijk weg. Dan komt de pijn dus weer terug. Soms kan spoelen met een fluoride spoelmiddel ook helpen. Overleg dit met uw tandarts of mondhygiënist.

Voedingspatroon veranderen
Om de gevoeligheid te beperken, kan het belangrijk zijn dat u uw voedingspatroon verandert. Drinkt u bijvoorbeeld veel sappen of frisdrank (zuur) of eet u veel citrusfruit? Dan slijt het onbeschermde tandbeen gemakkelijk weg. De ingangen van de kanaaltjes worden breder. Hierdoor gaan de prikkels makkelijk door het tandbeen heen. Beperk daarom het aantal eet- en drinkmomenten tot maximaal zeven keer per dag. Kies voor drie hoofdmaaltijden en maximaal vier keer iets tussendoor. Eet maximaal een- of tweemaal per dag zuur fruit en drink frisdrank en andere zure dranken met mate. Eet of drink één uur voordat u uw tanden gaat poetsen géén zure producten. Zuren maken het tandbeen zwakker, waardoor u het makkelijk wegpoetst. Als u uw voedingspatroon niet verandert, kan de gevoeligheid niet behandeld worden en steeds erger worden.

Wat kan de tandarts tegen gevoelige tandhalzen doen?

De tandarts of mondhygiënist kan alleen samen met u de gevoeligheid aanpakken. Afhankelijk van de oorzaak, zult u uw mondhygiëne moeten verbeteren, uw manier van poetsen moeten aanpassen of uw voedingspatroon moeten veranderen. De tandarts kan een lak aanbrengen met extra fluoride. Deze behandeling werkt tijdelijk. Bij ernstige klachten kan de tandarts de blootliggende halzen voorzien van een vulmiddel, bijvoorbeeld composiet. Het aanbrengen hiervan moet zeer nauwkeurig gebeuren. De behandeling is vaak niet pijnloos en gebeurt daarom vaak met een plaatselijke verdoving. De tandarts moet de tand of kies droogblazen en een koude vloeistof aanbrengen.